Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwitten en spierweefsel.
Sommige aminozuren worden normaal gezien door het lichaam zelf gemaakt worden (niet-essentiële aminozuren) en sommige aminozuren moeten via de voeding worden opgenomen (essentiële aminozuren). Aminozuren zijn onmisbaar voor een goede werking van het lichaam en een groot gemis tijdens de menopauze.
Alle lichamelijke processen die te maken hebben met energie, herstel, spier en krachttoename en vetverlies, humeur en hersenfunctie zijn nauw verbonden met aminozuren. Geen wonder dat aminozuren onmisbaar zijn voor een goede werking van het lichaam.
Aminozuren bevinden zich in dierlijke en plantaardige eiwitten. Eiwitten die via de voeding naar binnen komen, worden tijdens de spijsvertering gesplitst in afzonderlijke aminozuren. Hieruit kan het lichaam zelf de benodigde eiwitten bouwen. Het aantal aminozuren en de volgorde van rangschikking, bepalen uiteindelijk de vorm en de functie van een eiwit.
Niet-essentiële aminozuren
Deze kunnen door het lichaam gemaakt worden uit andere aminozuren. Ze hoeven dus niet in het dagelijkse voedsel aanwezig te zijn.
- Alanine:
- Een belangrijk bestanddeel van bindweefsel.
- Heeft een cholesterolverlagende werking.
- Helpt bij de opbouw van het immuunsysteem.
- Speelt in de hersenen de rol van een neurotransmitter. Hierdoor speelt het een rol bij overbrengen van zenuwimpulsen.
- Bij een lage bloedsuikerspiegel is Alanine verlaagd.
- Bij Chronische Vermoeidheidssyndroom is het Alanine vaak verhoogd.
- Asparaginezuur:
- Een stimulerende neurotransmitter.
- Betrokken bij de vorming van glucose.
- Speelt een rol bij het uithoudingsvermogen.
- Bouwt immunoglobulines en antilichamen voor het immuunsysteem.
- Brengt het ammonia niveau omlaag
- Glycine:
- Nodig voor productie van andere aminozuren.
- Draagt bij aan de vorming van een belangrijk bestanddeel van maagzuur
- Heeft een kalmerend effect.
- Betrokken bij het ontgiften van de lever
- Heeft een anti-oxidantewerking
- Glutamine:
- De meest overvloedig aanwezige aminozuur
- Speelt een belangrijke rol bij de werking van het immuunsysteem
- Een belangrijke energiebron, speciaal voor de nieren en ingewanden gedurende restrictie van het aantal calorieën (dieet)
- Voeding voor de hersenen, dat helpt bij het geheugen
- Stimuleert intelligentie en concentratie
- Glutaminezuur:
- Is samen met glucose de belangrijkste brandstof voor de cellen
- Helpt het lichaam om overgewicht tegen te gaan, door het verlangen naar suikers en koolhydraten tegen te gaan.
- Ontgiftigt ammoniak in de hersenen door de terugvorming tot glutamine.
- Heeft een anti-oxidantewerking.
- Verdrijft vermoeidheid
- Verhoogt de intellectuele prestaties
- Uit onderzoek is gebleken dat glutaminezuur het verlangen naar alcohol en suiker kan onderdrukken
- Hydroxyproline:
- Cruciaal voor de stabiliteit van het collageen (een zeer belangrijk bestanddeel van het bindweefsel)
- Proline:
- Belangrijk bestanddeel van collageen.
- Helpt bij de opbouw van botten, huid en bloedvaten
- Versnelt de wondgenezing
- Gaat degeneratie van het bindweefsel tegen en hierdoor wordt het biologische verouderingsproces vertraagd.
- Serine:
- • Stimuleert de vorming van pijnstillende stoffen in de hersenen
- • Speelt een belangrijke rol bij de huidstofwisseling
- • Helpt de vochthuishouding van de huid in balans te houden. (zit daarom ook vaak verwerkt in vochtinbrengende huidcremes)
- • Vermindert risico op hart- en vaatziekten
Semi-essentiële aminozuren
Essentiële aminozuren moeten aan het lichaam worden geleverd via voeding of supplementen. Dit zijn noodzakelijke aminozuren, die het lichaam niet zelf kan maken.
- Fenylalanine:
- De belangrijkste voorloper van Tyrosine
- Maakt hormonen vrij om de eetlust te reguleren
- Belangrijk element in de productie van collageen
- Zorgt voor de aanmaak van neurotransmitters in de hersenen.
- Stimuleert de geestelijke alertheid
- Fenylketonurie (PKU) is een stofwisselingsziekte waarbij Fenylalanine niet kan worden afgebroken. Ophoping van fenylalanine in het bloed leidt tot hersenbeschadiging
- Isoleucine:
- Betrokken bij de opbouw en groei van spierweefsel.
- Produceert biochemische stoffen die nodig zijn voor de energieproductie in de spieren
- Essentieel bij het maken van hemoglobine
- Leucine:
- Helpt afbraak van spiereiwitten te voorkomen.
- Belangrijk voor genezing van wonden en botbreuken.
- Speelt een grote rol bij het overbrengen van signalen door neurotransmitters.
- Een chronisch gebrek aan Leucine kan bij kinderen leiden tot hypoglykemie (een verlaagde bloedsuiker)
- Lysine:
- Is nodig voor de aanmaak van antilichamen, hormonenen enzymen.
- Is nodig voor opbouw van collageen. (het belangrijkste bestanddeel van bindweefsel)
- Verbetert het concentratievermogen
- Bevordert de opname van calcium
- Stimuleert de groei van botweefsel
- Ondersteunt het afweersysteem.
- Heeft een gunstig effect op Herpes simplex (een infectieziekte) Opvallende afname van de aanvallen en symptomen van lipblaasjes
- Methionine:
- Kan cholesterol in het bloed omlaag brengen en voorkomt hiermee aderverkalking
- Bevordert de gezondheid van de huid, het haar en de nagels. (versterkt de haarfollikels)
- Helpt om giftige afvalstoffen uit de lever te halen
- Helpt bij de opbouw van nieuw weefsel van de nieren en lever.
- Speelt een rol bij allergische aandoeningen.
- Nodig voor een goede werking van Vitamine B12
- Threonine:
- Helpt bij de opbouw van collageen, elastine en tandglazuur..
- Verbetert de opname en omzetting van voedingsstoffen.
- Een tekort aan threonine kan leiden tot depressie
- Tryptofaan:
- Is nodig voor de productie van Serotine, die de slaap reguleert en stimuleert. Helpt dus bij slaapproblemen
- Verhoogt de weerstand tegen stress
- Verlegt de pijngrens (gevoeligheid van pijn wordt verminderd) • Verdrijft depressie w
- Valine:
- Zorgt samen met andere aminozuren voor spierherstel na lichamelijke inspanning.
- Speelt een rol bij wondgenezing
- Is noodzakelijk voor een goede werking van het zenuwstelsel
- Kan verslaving aan roken, drugs en alcohol overwinnen
- Heeft een hongerremmende werking, waardoor het dus nuttig is voor mensen die willen afslanken.
- Kan verlichting brengen bij aandoeningen aan de lever en galblaas
- Cysteïne:
- Heeft een grote antioxidante en ontgiftende werking
- Helpt bij het herstel van DNA en voorkomt zo ouderdomsverschijnselen.
- Beschermt de lever tegen beschadiging door alcohol, drugs en sigarettenrook.
- Stimuleert weefselherstel na operatie- en brandwonden
- Verhoogt de weerstand
De zogenaamde aminozuren
Ornithine, Citruline en Taurine worden vaak verward met aminozuren.
Het zijn eigenlijk stofwisselingsproducten die in het lichaam uit de aminozuren kunnen worden gevormd.
Vaak worden ze gewoon aangeduid als aminozuur, maar in feite zijn het geen aminozuren. Het bevat namelijk geen zuur (carboxyl-)groep.
- Ornithine:
- Stimuleert de aanmaak en afscheiding van groeihormonen
- Verbetert de leverfunctie.
- Citrulline wordt na inname snel omgezet in Arginine
- Betrokken bij de verwijdering van ammonia uit het lichaam
- citrulline speelt een speciale rol in de ureumcyclus
- Taurine:
- Bevordert de omzetting van glycogeen in glucose. (belangrijkste brandstof voor de spieren en hersenen)
- Kan snel lichamelijke en geestelijke vermoeidheid verdrijven.
- Stimuleert op zeer krachtige wijze de afbraak van melkzuur in de spieren.
- Bevordert de stofwisseling in de hersenen en het hart. (vitaliteit wordt hierdoor verhoogd)
- Heeft een positieve invloed op het functioneren van de zenuwen • Heeft een anti-oxidante
- Heeft een cholesterolverlagende werking.
Aminozuren en hun betekenis voor de overgang
De overgang is geen ziekte maar een natuurlijke fase in het leven van elke vrouw.
Normaal gesproken begint de overgang met ongeveer 45 jaar en duurt tussen de 10 en 15 jaar. Tijdens de overgang vindt een verandering van de hormoonbalans plaats:
Het vrouwelijk lichaam produceert dan steeds minder oestrogeen. Gevolg is dat de menstruatie steeds onregelmatiger wordt totdat het helemaal stopt. De menopauze is officieel de dag dat een vrouw een jaar lang geen menstruatie heeft gehad.
Hoewel de overgang geen ziekte is zorgt de verandering in de hormoonspiegel vaak voor klachten, ook wel vasomotorische symptomen genoemd.
De symptomen zijn opvliegers, transpiratie aanvallen, hartkloppingen, duizeligheid en een droge vaginawand. Daarnaast zijn er nog meerdere tekenen die als gevolg van een dalende hormoonproductie veroorzaakt worden, die soms sterker dan weer zwakker optreden. Hoofdpijn, lusteloosheid, nervositeit, slapeloosheid, gewichtstoename en zelfs het risico op osteoporose zijn niet ongewoon in het verloop van de overgang.
Afgezien van de chemische hormoonvervangingstherapie kunnen mogelijke overgangssymptomen door middel van een gezonde leefwijze en de verzorging met de juiste voeding en vitaal stoffen tot op bepaalde hoogte worden tegengegaan. Daarbij spelen aminozuren, zogenaamde fytohormonen en andere mineralen een niet te onderschatten rol.
Arginine verhoogt de elasticiteit van de bloedvaten en helpt bij opvliegers
De meest voorkomende tekenen van de overgang zijn symptomen veroorzaakt door een vernauwing of verwijding van de bloedvaten. Een studie uit het jaar 2010 komt tot de conclusie dat vrouwen in de vroege stadia van de menopauze een verhoogd risico voor de ontwikkeling van endotheel disfunctie hebben. Hiervoor werden 120 vrouwen kort na het optreden van de overgang onderzocht zoals ook 24 vrouwen van dezelfde leeftijd die nog geen tekenen van menopauze vertoonden.1
Een endotheel disfunctie is de oorzaak van vasculaire ziekten, de bloedsomloop vindt dan niet meer zo optimaal plaats. Als gevolg van deze vasculaire aandoening treden bij vier van de vijf vrouwen zogenaamde "opvliegers" op tijdens de menopauze.
Wat vroeger als onaangenaam maar ongevaarlijk neveneffect van de overgang werd gezien, heeft tegenwoordig een enorm belang voor de beoordeling van de hart- en vaat-functionaliteit.
Endotheel disfunctie is te wijten aan een tekort aan stikstofmonoxide (NO). Hier komt het semi-essentieel aminozuur arginine in het spel, arginine wordt in het lichaam in de belangrijke neurotransmitter (overdrachtsstof) stikstofmonoxide (NO) omgezet.
Arginine kan helpen de NO synthase insufficiëntie te verminderen. Met andere woorden zorgt voldoende aanbod van arginine een endotheel disfunctie tegen, het zorgt voor aanzienlijk betere elasticiteit van de vaten, de opvliegers nemen daardoor af. Onderzoekers gaan er daarom vanuit dat arginine preparaten in de toekomst een groot belang voor vrouwen met overgangssymptomen gaat hebben.
Lysine ondersteunt het effect van arginine en is belangrijk voor vrouwen in de overgang
Het aminozuur lysine kan de opname van het aminozuur arginine in de cellen remmen. Daardoor kan er meer arginine in het bloedplasma opgenomen worden.4 Daar kan het duidelijk sneller in de neurotransmitter (overdrachtsstof) stikstofmonoxide omgezet worden.5’
Lysine is een fundamenteel en essentieel aminozuur. Essentiële aminozuren worden niet door het menselijk lichaam zelf geproduceerd. Dit moet via de voeding opgenomen worden. Lysine is een essentieel onderdeel van veel eiwitten, die in het bijzonder voor vrouwen in de overgang erg belangrijk zijn. Daaronder vallen hormonen, enzymen, transport proteïne voor het bloedplasma, antilichamen en structurele proteïnen van botten, huid, pezen en spieren. Lysine bevordert bovendien de opname van calcium in de botten en tanden. Daarom wordt dit aminozuur ook steeds vaker bij mensen met een risico op osteoporose aangeraden.6
Carnitine vergemakkelijkt de gewichtsbeheersing
Bij carnitine gaat het strikt genomen om een dipeptide dat uit beide essentiële aminozuren lysine en methionine gesynthetiseerd wordt, en ervoor zorgt dat lange-keten vetzuren in het innerrlijke mitochondriale membraam komen. Het ondersteunt de vetstofwisseling en wordt daarom ook wel »fatburner« genoemd.
Een studie uit 2013 heeft aangetoond dat motivatietraining in combinatie met het innemen van 500 mg L-carnitine per dag tot een significant gewichtsverlies resulteert. Elke deelnemer verloor gemiddeld 400 gram lichaamsvet binnen 4 weken. De buikomvang verminderde zich met een gemiddelde van 1,3 cm. Dit alles bij onveranderde voeding- en bewegingspatroon.
Aminozuren en hun betekenis voor vetverbranding
Aminozuren, vitamine, mineralen en sporenelementen hebben een grote betekenis bij het afvallen
Of we steeds meer vet opslaan of slank blijven wordt in feite door de hormonen bepaald. Hier ligt ook de sleutel voor het afvallen: Door een gerichte inname van bepaalde aminozuren stimuleren we het lichaam voldoende slank makende hormonen te produceren. Altijd natuurlijk en in overeenstemming met de lichamelijke behoeften.
Een belangrijke slank makend hormoon is het groeihormoon (GH). Dit hormoon wordt tijdens de slaap geproduceerd; het verhoogt de eiwitsynthese en bevordert de afbouw van vet. Mensen met overgewicht tonen typisch lage GH-concentraties wat gewichtsverlies vaak bemoeilijkt.1 Het groeihormoon is helaas duur (ongeveer 500 - 800 Euro voor een maandvoorraad) en de injectie vereist een medische bekwaamheid. Ongevaarlijker is het daarom de natuurlijke lichaamseigen afscheiding van dit hormoon te stimuleren. Bepaalde aminozuren hebben aangetoond precies dit (in veel gevallen) te doen, wanneer ze 's avonds in voldoende hoeveelheid ingenomen worden.
Aminozuren met dit vermogen zijn:
• Arginine2
• Glutamine3
• Methionine4
Voor de synthese van de groeihormoon zijn bovendien vitamine B6, vitamine B12 en zink nodig.
Studies hebben aangetoond dat bij overgewicht een carnitine deficiëntie optreden kan
Dan kan een carnitine-substituering (voedingssupplement) zeker zinvol zijn. Carnitine is een Bio carrier (transportstof) die in de lever - evenals als voorloper in de nieren - uit twee essentiële aminozuren namelijk lysine en methionine gesynthetiseerd wordt. Het fungeert als vervoersmolecuul bij het transport van lange-keten vetzuren door het binnenste mitochondriënmembraan. Lange-keten vetzuren kunnen het membraan alleen via een verestering met carnitine passeren, terwijl middellange - en korte-keten-vetzuren dit membraan ook zonder deze vervoerder (transportmolecuul) kunnen doordringen.5
Carnitine als fatburner
Carnitine trekt de vetzuren sneller aan en transporteert ze in de stofwisselingsoven.6 Het resultaat: het lichaam breekt vet af (in plaats van het op te slaan). Vanwege zijn vet verbrandende werking wordt deze stof ook voor gewichtsverlies gebruikt en als »Fatburner« aangeduid. De vorming van carnitine vindt in vijf synthese stappen plaats met deelname van de essentiële cofactoren vitamine B6, vitamine B12, niacine en foliumzuur. Een gebrek aan een van deze stoffen kan tot een beperkte biosynthese leiden.
Professor Luppa van de universiteit Leipzig schreef in zijn artikel van 2004 over L-carnitine als fatburner: »Met betrekking tot de preventie van overgewicht zijn maatregelen ter verbetering van de afbouw van vet effectiever dan de momenteel voortdurend bepleitte strikte beperkingen van vettoevoer via de voeding. Voorwaarde is het optimaal functioneren van het stofwisselingstraject en de regulatie daarvan. L-carnitine is in beide gevallen als essentiële cofactor sterk betrokken. Een gebrek aan L-carnitine vermindert door zijn vervoerdersfunctie de afbouw van vetzuren in de mitochondriale matrix. Bovendien speelt L-carnitine als substraat van carnitine palmitoyltransferase (CPT) een sleutelrol bij de regulering van vet- en koolhydraten stofwisseling.«
Vervolgens is het zo dat: »Beperkingen in de beschikbaarheid van L-carnitine niet alleen in het aanpassingsvermogen van de lipide-stofwisseling herkenbaar is. Ook de koolhydraten- en proteïne-stofwisseling worden beïnvloedt. Met als gevolg dat laag bloedsuikerniveau en verhoogde proteïne-afbouw optreden.«
Het toont duidelijk aan dat carnitine de vetverbranding van het lichaam in bepaalde cellen verhogen kan
Daarnaast zijn er werken van twee wetenschappers uit Genève en de Verenigde Staten die laten zien dat toediening van carnitine ook de mobilisatie van vetzuren uit de adipocytes (vetcellen) en de verbranding van vetzuren in de adipocytes verhoogt.7
Er zijn meer dan voldoende gegevens ( tests met zeven proefdieren) die allen duidelijk aantonen dat carnitine suppletie tijdens een calorie verminderde dieet een aanzienlijke afname van het lichaamsvetgehalte in vergelijk met placebo's realiseert, en tegelijkertijd tot een toename van vetvrije spiermassa leidt.8
Carnitine vergemakkelijkt de gewichtsbeheersing
Een klinische studie uit het jaar 2013 heeft dit onder de aandacht gebracht. Hierin werd aangetoond dat al bij inname van 500 mg L-carnitine (per dag) in combinatie met motivatie training een duidelijk gewichtsverlies bij overgewicht als resultaat had. Bij onveranderde voeding en beweging verloor elke deelnemer gemiddeld 400 gram lichaamsvet binnen 4 weken. De buikomvang verminderde met een gemiddelde van 1,3 cm.9
Glutamine werkt de vetopslag tegen
Glutamine kan in de nieren omgezet worden in glucose en dit zonder de glucagon en insulinewaarden te beïnvloeden. Zodoende draagt het ook aan energieproductie bij, die in staat is de door insuline-geïnduceerde vet afzetting te omzeilen.10
Het bestrijdt voedingsvetopslag en helpt zodoende bij de regulering van het lichaamsgewicht. In een studie werd aangetoond dat een extra toediening van glutamine bij vette voeding een vetreductie realiseert omdat het vet aan zich bindt. Bovendien kan glutamine het verlangen naar suiker en alcohol verminderen.11
Ook vitamine-B en zink zijn belangrijk voor de vetverbranding. Vitamine B is bij afvallen een grote hulp, omdat bijna alle Vitaminen-B de lichaamseigen vetverbranding stimuleert. Bovendien zijn ze een echte zenuwvoeding - en dat is voor mensen die willen afvallen niet te onderschatten. De B-vitaminen riboflavine (B2), niacine (B3), pantotheenzuur (B5), biotine (B7) en cobalamine (B12) zijn voor de controle van de stofwisseling verantwoordelijk en stimuleren de afbouw van lichaamsvet. En bijzonder snel bij de vetverbranding werkt. Vitamine B2 omdat het proteïne, koolhydraten en vetten snel in energie omzet. Vergelijkbaar is de rol van het sporenelement zink. Het ondersteunt het lichaam bij de verwerking van vet en koolhydraten en is essentieel voor een goed functionerende eiwit-stofwisseling. Alleen met voldoende inname van zink kunnen de aminozuren hun belangrijke taken in de vetstofwisseling vervullen.
Bron: Aminozuren - onmisbaar voor een gezond lichaam | Mens en Gezondheid: Gezonde voeding (infonu.nl)